ลำดับที่ 329. “พ่องจุหื้อได้ พ่องไก๊หื้อเสีย”อ่าน (-พ่อง-จุ-หื้อ-ได้///พ่อง-ไก๊-หื้อ-เสีย-)
หมายถึง.....บ้างหวังดีคอยสนับสนุนให้พบสิ่งดีงามแต่บางคนก็ประสงค์ร้ายหลอกล่อให้เสียผลประโยชน์
กำบ่าเก่าจึงว่า “พ่องจุหื้อได้ พ่องไก๊หื้อเสีย”
การนำไปใช้ พิจารณาคำแนะนำว่ามีผลดีหรือร้ายกับเรา
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “ยุให้รำตำให้รั่ว///ยุแยงตะแคงรั่ว”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “บ้างหวังดีมากมาย บางพวกก็นำเรื่องร้ายมาให้”
ลำดับที่ 330. “พระจันทร์อยู่ฟ้า เป๋นเหยื่อราหู ปล๋าเยี่ยนอยู่ฮู ยังต๋ายถูกส้อม”
(-พระ-จั๋น-หยู่-ฟ้า///เป๋น-เหยื่อ-รา-หู///ป๋า-เยี่ยน-หยู่-ฮู///ยัง-ต๋าย-ถูก-ส้อม-)
หมายถึง.....ความไม่แน่นอนในการดำเนินชีวิตย่อมเกิดขึ้นได้เป็นเรื่องธรรมดา
กำบ่าเก่าจึงว่า “พระจันทร์อยู่ฟ้า เป๋นเหยื่อราหู ปล๋าเยี่ยนอยู่ฮู ยังต๋ายถูกส้อม”
การนำไปใช้ ต้องทำใจยอมรับสิ่งที่ไม่ได้ตามคาดหวังในชีวิต ค่อยๆใช้สติปัญญาแก้ปัญหา
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ดวงจันทร์บนฟ้า โดนราหูอม ปลาไหลในตม โดนแทงด้วยส้อม”
ลำดับที่ 331. “พ่องอยู่ตางลุ่มไห้ บ่ดีอยู่บนต้นไม้ใคร่หัว”
อ่าน (-พ่อง-หยู่-ตาง-ลุ่ม-ไห้///บ่อ-ดี-หยู่-บน-ต้น-ไม้-ใค่-หัว-)
หมายถึง.....เมื่อประสบความเจริญก้าวหน้าในชีวิต พบผู้ประสบเคราะห์กรรมอย่าซ้ำเติมหรือดูถูก
กำบ่าเก่าจึงว่า “พ่องอยู่ตางลุ่มไห้ บ่ดีอยู่บนต้นไม้ใคร่หัว”
การนำไปใช้ให้ ควรมีความเมตตากรุณา ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้มีความทุกข์ยาก ผู้ประสบเคราะห์กรรม
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “คนล้มอย่าข้าม”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ข้างล่างยังร้องไห้ อย่าอยู่บนต้นไม้หัวเราะ”
ลำดับที่ 332. “พระเจ้าวัดตั๋วบ่ไหว้ ไปไหว้พระเจ้าวัดอื่น”
อ่าน (-พระ-เจ้า-วัด-ตั๋ว-บ่อ-ไหว้///ไป-ไหว้-พระ-เจ้า-วัด-อื่น-)
หมายถึง.....เห็นความสำคัญหรือไปเคารพนบนอบผู้อื่นมากกว่าบิดามารดา ปู่ย่า ตายาย ผู้เลี้ยงตนเองมา
กลับไปให้ความเคารพนบนอบกับผู้มีอำนาจ คนร่ำรวย
กำบ่าเก่าจึงว่า “พระเจ้าวัดตั๋วบ่ไหว้ ไปไหว้พระเจ้าวัดอื่น”
การนำไปใช้ อย่าลืมผู้มีพระคุณ บิดา มารดา
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “เห็นขี้ดีกว่าไส้”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “พระพุทธรูปวัดตนไม่กราย ไปกราบพระในวัดบ้านอื่น”
ลำดับที่ 333. “ฟ้าฮ้องก่อนฝน” อ่าน (-ฟ้า-ฮ้อง-ก่อน-ฝน-)
ลำดับที่ 334. “ฟ้าฮ้องฝนบ่ตก” อ่าน (-ฟ้า-ฮ้อง-ฝน-บ่อ-ตก-)
หมายถึง.....โอ้อวดสรรพคุณตนเองทั้งๆที่ยังไม่ได้ลงมือกระทำ หรือทำไม่ได้ตามคำพูด
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟ้าฮ้องก่อนฝน” “ฟ้าฮ้องฝนบ่ตก”
การนำไปใช้ อย่าเป็นคนขี้โม้โอ้อวดตนเอง
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “ท่าดีทีเหลว///เงื้อง่าราคาแพง”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ฟ้าร้องก่อนฝน”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ฟ้าร้องแต่ไร้ฝน”
ลำดับที่ 335. “ฟ้อนบ่จ้าง ติแผ่นดินบ่เปียง”อ่าน (-ฟ้อน-บ่อ-จ้าง///ติ-แผ่น-ดิน-บ่อ-เปียง-)
หมายถึง....คนที่ชอบโยนความผิดให้ผู้อื่นเมื่อตนผิดพลาด
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟ้อนบ่จ้าง ติแผ่นดินบ่เปียง”
การนำไปใช้ อย่าเป็นคนชอบแก้ตัว หรือโทษโน่นโทษนี่ ไม่ยอมรับความผิดพลาดของตนเอง
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ร่ายรำไม่ถูกท่า อ้างว่าแผ่นดินไม่เรียบ ”
ลำดับที่ 336. “ฟังกำเล่า บ่เต้าต๋าหัน นอนหลับฝันหัน บ่ควรดีเจื้อ”
อ่าน (-ฟัง-กำ-เล่า///บ่อ-เต้า-ต๋า-หัน///นอน-หลับ-ฝัน-หัน///บ่อ-ควน-ดี-เจื้อ-)
หมายถึง…. อย่าเพิ่งเชื่อถือ คำเล่าลือ ถ้าไม่ได้เห็นด้วยตาตนเอง
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟังกำเล่าบ่เต้าต๋าหัน นอนหลับฝันหัน บ่ควรดีเจื้อ ”
การนำไปใช้ ถ้าไม่ได้เห็นกับตาตนเองก็อย่าเพิ่งเชื่อว่าเป็นเรื่องจริง
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “สิบปากว่าไม่เท่าตาเห็น ///ฟังหูไว้หู”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ฟังเรื่องเล่ามา ไม่เท่าตาเห็น อย่าเชื่อว่าเป็น ดังตอนหลับฝัน ”
ลำดับที่ 337. “ฟังกำเมีย จั่งเสียปี้น้อง ฟังกำปากกำป๊อง จั่งเสียเปื้อนบ้าน”
อ่าน (-ฟัง-กำ-เมีย///จั่ง-เสีย-ปี้-น้อง///ฟัง-กำ-ปาก-กำ-ป๊อง///จั่ง-เสีย-เปื้อน-บ้าน-)
หมายถึง....อย่าตัดสินใจเชื่อเพราะเป็นคนใกล้ชิดตนเอง ควรสอบถามผู้เกี่ยวข้องให้กระจ่างเสียก่อน
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟังกำเมีย จั่งเสียปี้น้อง ฟังกำปากกำป๊อง จั่งเสียเปื้อนบ้าน”
การนำไปใช้ ให้พิจารณาเรื่องต่างๆโดยไม่ฟังความข้างเดียว
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “ฟังหูไว้หู”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “เชื่อภรรยาเกินไป จะผิดใจญาติมิตร”
ลำดับที่ 338. “ฟังกำหมอเมื่อ เจื้อกำหมอผี” อ่าน (-ฟัง-กำ-หมอ-เมื่อ///เจื้อ-กำ-หมอ-ผี-)
หมายถึง...คนไม่มีความมั่นใจในตนเอง ขาดที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ ไปยึดถือโชคลาง หมอดู ไสยศาสตร์
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟังกำหมอเมื่อ เจื้อกำหมอผี”
การนำไปใช้ ควรพิจารณาเรื่องต่างๆด้วยความมีเหตุผล
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “หูเบา”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “หลงเชื่อหมอดู เชื่อฟังหมอผี”
ลำดับที่ 339. “ฟังกำหมา ข้าวเสี้ยงเป๋นก่อง ฟังกำละอ่อน คนใหญ่จ้างผิดกั๋น”
อ่าน (-ฟัง-กำ-หมา///ข้าว-เสี้ยง-เป๋น-ก่อง///ฟัง-กำ-หละ-อ่อน///คน-ใหย่-จ้าง-ผิด-กั๋น)
หมายถึง.....อย่าเชื่อคำฟ้องของเด็กจนเกินไป ควรสอบถามจากทุกฝ่ายให้แน่ใจก่อนจะตัดสินใดๆ
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟังกำหมา ข้าวเสี้ยงเป๋นกล่อง ฟังกำละอ่อน คนใหญ่จ้างผิดกั๋น”
การนำไปใช้ ไม่ควรเชื่อคำฟ้องของเด็กจนเกินไป ถ้าไม่สืบสาวราวเรื่องให้ดีผู้ใหญ่จะทะเลาะกัน
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “คบเด็กสร้างบ้าน”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ข้าวหมดเพราะสุนัขตะกละ ผู้ใหญ่มุ่งเอาชนะเพราะเชื่อเด็กเกินไป”
ลำดับที่ 340. “ฟั่งได้บ่ดีเอา เผาไหม้บ่ดีกิ๋น”
อ่าน (-ฟั่ง-ได้-บ่อ-ดี-เอา///เผา-ไหม้-บ่อ-ดี-กิ๋น-)
หมายถึง.....ทำอะไรรีบเร่งจนเกินไปไม่ดี หรือเร่งรีบรับมาโดยไม่คิดให้ละเอียดรอบคอบ
กำบ่าเก่าจึงว่า “ฟั่งได้บ่ดีเอา เผาไหม้บ่ดีกิ๋น”
การนำไปใช้ อย่าทำสิ่งใดด้วยความรีบเร่งจนเกินไป
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “สุกเอาเผากิน///ใจเร็วด่วนได้”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “อย่ารีบรับเพราะเห็นแก่ได้ เนื้อเผาไหม้อย่าทาน”
ลำดับที่ 341. “ไฟในอย่านำออก ไฟนอกอย่านำเข้า มันจ้างเอ่าไหม้ทีลูน”
อ่าน (-ไฟ-ใน-หย่า-นำ-ออก///ไฟ-นอก-หย่า-นำ-เข้า///มัน-จ้าง-เอ่า-ไหม้-ที-ลูน-)
หมายถึง.....อย่านำเรื่องขัดแย้งในครอบครัวออกไปพัวพันเรื่องข้างนอกให้เดือดร้อนวุ่นวาย หรือนำเรื่องวุ่นวายข้างนอกเข้ามาให้คนในครอบครัวเดือดร้อน
กำบ่าเก่าจึงว่า “ไฟในอย่านำออก ไฟนอกอย่านำเข้า มันจ้างเอ่าไหม้ทีลูน”
การนำไปใช้ อย่าก่อเรื่องให้ครอบครัวต้องพบความเดือดร้อน
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ไฟในอย่าออก ไฟนอกอย่าเข้า มันจะแผดเผา ลุกไหม้ทีหลัง ”
ลำดับที่ 342. “ไฟจะดับ เอาขี้ฝอยมาจอบ ไฟจะมอด เอาขี้ฝอยมาถม”
อ่าน (-ไฟ-จะ-ดับ///เอา-ขี้-ฝอย-มา-จอบ///ไฟ-จะ-มอด///เอา-ขี้-ฝอย-มา-ถม-)
หมายถึง....เรื่องกำลังจะยุติด้วยดีแล้ว กลับนำมายุแหย่ให้เกิดการขัดแย้งลุกลามขึ้นมาอีก
กำบ่าเก่าจึงว่า “ไฟจะดับเอาขี้ฝอยมาจอบ ไฟจะมอดเอาขี้ฝอยมาถม”
การนำไปใช้ อย่ายุแยงให้เรื่องยืดเยื้อ เกิดการเดือดร้อนขึ้นมาอีก
เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “เอาน้ำมันไปราดกองไฟ///ยุให้รำตำให้รั่ว”
เทียบเคียงกำบ่าเก่า-คำไทยกลาง “ไฟกำลังจะดับเอาขี้ฝอยมาใส่ ไฟไม่ลุกไหม้เอาขี้ฝอยมาเติม”